Top.Mail.Ru
  • Միջազգային համագործակցություն
  • Անդամակցություն միջազգային կազմակերպություններին
ՖՐԱՆԿՈՖՈՆ ՍԱՀՄԱՆԱԴՐԱԿԱՆ ԴԱՏԱՐԱՆՆԵՐԻ ԸՆԿԵՐԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆ

Հատուկ կարևորություն տալով Հայաստանի Հանրապետության ակտիվ ներգրավվածությանը Ֆրանկոֆոնիայի միջազգային կազմակերպության աշխատանքներին՝ 2021 թվականի հոկտեմբերից Սահմանադրական դատարանն անդամակցում է Ֆրանկոֆոն սահմանադրական դատարանների ընկերակցությանը՝ դառնալով ընկերակցության 46-րդ լիիրավ անդամը և Հարավային Կովկասի՝ սահմանադրական արդարադատություն իրականացնող առաջին մարմինը, որն անդամակցում է այս հեղինակավոր ընկերակցությանը:

Ֆրանկոֆոն սահմանադրական դատարանների ընկերակցությունը ստեղծվել է 1997 թվականին ֆրանկոֆոն երկրների միջև կապերի ամրապնդման նպատակով և այժմ միավորում է շուրջ 50 սահմանադրական դատարաններ և համարժեք իրավասությամբ հաստատություններ Աֆրիկայում, Եվրոպայում, Ամերիկայում և Ասիայում: Ընկերակցության նպատակն է նպաստել իրավական պետության հայեցակարգի ամրապնդմանը, խթանել ընկերակցության անդամների միջև լավագույն փորձի փոխանակումը և աջակցել մարդու իրավունքների ու հիմնարար ազատությունների պաշտպանությանը:

ՄԻԵԴ ԲԱՐՁՐ ԴԱՏԱՐԱՆՆԵՐԻ ՑԱՆՑ
Առաձնահատուկ կարևորելով վերպետական դատարանների հետ արդյունավետ համագործակցությունը՝ Սահմանադրական դատարանը 2016 թվականից անդամակցում է ՄԻԵԴ-ի բարձր դատարանների ցանցին: Այս հարթակի աշխատանքները մեկնարկել են 2015 թվականին Եվրոպայի խորհրդի անդամ պետությունների կողմից ԵԽ Նախարարների կոմիտեում բելգիական նախագահության շրջանակներում Բրյուսելյան խորհրդաժողովի շրջանակներում ընդունված Հռչակագրի արդյունքում: Հարթակի  նպատակներն են խթանել Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի շուրջ երկխոսությունը և նպաստել դրա արդյունավետ կիրարկմանը, ինչպես նաև աջակցել ազգային բարձր դատարանների և ՄԻԵԴ-ի միջև կապերի զարգացմանը: Հարթակի շրջանակներում հաճախակի իրականացվում են գիտապրակտիկ միջոցառումներ ու քննարկումներ, ինչպես նաև տեղի է ունենում լավագույն եվրոպական փորձի փոխանակում:
 
 
ՍԱՀՄԱՆԱԴՐԱԿԱՆ ԱՐԴԱՐԱԴԱՏՈՒԹՅԱՆ ՀԱՄԱՇԽԱՐՀԱՅԻՆ ԽՈՐՀՐԴԱԺՈՂՈՎ

Կարևորելով համաշխարհային մակարդակում դատարանների միջև շարունակական երկխոսությունը՝ Հայաստանի Հանրապետության սահմանադրական դատարանը 2011 թվականի սեպտեմբերի 24-ից Սահմանադրական արդարադատության համաշխարհային խորհրդաժողովի անդամ է: Այս միջազգային կազմակերպությունը միավորում է 117 սահմանադրական դատարաններ, խորհուրդներ և գերագույն դատարաններ՝ Աֆրիկայում, Ամերիկայում, Ասիայում, Ավստրալիայում/Օվկիանիայում և Եվրոպայում: Կազմակերպությունը խթանում է սահմանադրական արդարադատության իրացումը, ներառյալ սահմանադրական վերահսկողության իրականացումը, ինչպես նաև նպաստում է մարդու իրավունքների պաշտպանությանը և իրավունքի գերակայության ամրապնդմանը:
 
ՍԱՀՄԱՆԱԴՐԱԿԱՆ ՎԵՐԱՀՍԿՈՂՈՒԹՅԱՆ ՄԱՐՄԻՆՆԵՐԻ ԵՎՐԱՍԻԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆ
1997 թվականի հոկտեմբերին Հայաստանի Հանրապետության սահմանադրական դատարանի առաջարկությամբ հետխորհրդային տարածքում հիմնադրվեց «Նոր ժողովրդավարության երկրների սահմանադրական դատարանների կոնֆերանս» միջազգային կազմակերպությունը, որը ներկայումս կրում է «Սահմանադրական վերահսկողության մարմինների եվրասիական ընկերակցություն» անվանումը: Ընկերակցության գործունեության նպատակներն են սահմանադրական արժեքների ամրապնդման խթանումը, միջդատարանական մշտական երկխոսության ապահովումը և սահմանադրության գերակայության երաշխավորման հարցերի վերաբերյալ փորձի փոխանակումը: Ընկերակցության անդամ են Հայաստանի, Ռուսաստանի, Ղազախստանի, Բելառուսի, Ադրբեջանի, Ղրղզստանի, Մոնղոլիայի, Տաջիկստանի և Ուզբեկստանի սահմանադրական վերահսկողություն իրականացնող մարմինները: Ընկերակցության քարտուղարությունը հրատարակում է «Սահմանադրական արդարադատություն» միջազգային տեղեկագիրը, որի խմբագրական խորհուրդը ներառում է Ընկերակցության բոլոր անդամ մարմինների ներկայացուցիչներին: 
 
ԵՎՐՈՊԱԿԱՆ ՍԱՀՄԱՆԱԴՐԱԿԱՆ ԴԱՏԱՐԱՆՆԵՐԻ ԽՈՐՀՐԴԱԺՈՂՈՎ
2000 թվականից ի վեր Սահմանադրական դատարանն անդամակցում է «Եվրոպական սահմանադրական դատարանների խորհրդաժողով» կազմակերպությանն ու եվրոպական սահմանադրական դատարանների ընտանիքի լիիրավ անդամ է: «Եվրոպական սահմանադրական դատարանների խորհրդաժողովը» հիմնադրվել է 1972 թվականին Դուբրովնիկ քաղաքում, և այսօր դրա աշխատանքներին մասնակցում են 40 սահմանադրական կամ համարժեք իրավազորությամբ ու սահմանադրական վերահսկողություն իրականացնող եվրոպական ազգային դատարաններ: Կազմակերպությունը խթանում է իր անդամների շրջանում սահմանադրական վերահսկողության միասնական մեթոդաբանության ամրապնդումն ու սահմանադրական արդարադատության իրականացման պրակտիկայի վերաբերյալ տեղեկատվության փոխանակումը, ինչպես նաև նպաստում է սահմանադրական արդարադատության ոլորտում ինստիտուցիոնալ, կառուցվածքային և գործնական խնդիրների վերաբերյալ կարծիքների փոխանակմանը:
ԵՎՐՈՊԱՅԻ ԽՈՐՀՐԴԻ ՎԵՆԵՏԻԿԻ ՀԱՆՁՆԱԺՈՂՈՎ
Իր միջազգային գործունեության շրջանակներում 1996 թվականին Սահմանադրական դատարանն աշխատանքային կապեր է հաստատել Եվրոպայի խորհրդի  «Ժողովրդավարություն`  իրավունքի  միջոցով»  եվրոպական հանձնաժողովի հետ (Վենետիկի հանձնաժողով) և առ այսօր արդյունավետորեն մասնակցում է դրա Սահմանադրական արդարադատության միասնական խորհրդի աշխատանքներին: ԵԽ Վենետիկի հանձնաժողովի հետ համագործակցության շրջանակներում Սահմանադրական դատարանը ներկայացնում է իր որոշումների անգլերեն և ֆրանսերեն ամփոփագրերը CODICES միասնական շտեմարանում, ինչպես նաև լիազոր ներկայացուցիչների միջոցով մասնակցում է Կազմակերպության շրջանակներում իրականացվող աշխատանքներին:

Հայաստանի Հանրապետության սահմանադրական դատարանի վեբկայքն ստեղծվել է Եվրոպական միության և Եվրոպայի խորհրդի կողմից՝ Գործընկերություն հանուն լավ կառավարման (ԳԼԿ II) ծրագրային ձևաչափի շրջանակներում ֆինանսավորվող և Եվրոպայի խորհրդի կողմից իրականացվող «Աջակցություն դատական բարեփոխումների իրականացմանը` Հայաստանում դատական իշխանության անկախության և արհեստավարժության ամրապնդումը» ծրագրի շրջանակներում: Հայաստանի Հանրապետության սահմանադրական դատարանի վեբկայքում ներկայացված տեսակետները որևէ պարագայում չեն կարող համարվել Եվրոպական միության և/կամ Եվրոպայի խորհրդի պաշտոնական տեսակետի արտահայտում:

Սահմանադրական դատարանի պաշտոնական կայքի վերազինումը հնարավոր է դարձել Ամերիկայի ժողովրդի աջակցությամբ՝ Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների Միջազգային զարգացման գործակալության (ԱՄՆ ՄԶԳ) ֆինանսավորմամբ իրականացվող՝ ԱՄՆ ՄԶԳ Հայաստանի Արդարադատության ոլորտի աջակցության ծրագրի շրջանակում: Կայքի բովանդակության պատասխանատուն ՀՀ Սահմանադրական դատարանն է: Կայքում տեղ գտած տեսակետները պարտադիր չէ, որ արտացոլեն ԱՄՆ Միջազգային զարգացման գործակալության կամ Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների կառավարության տեսակետները: