ՄԱՍՆԱՎՈՐ ԻՐԱՎՈՒՆՔԻ ՍՈՒԲՅԵԿՏՆԵՐԻ ԿՈՂՄԻՑ ՏԵՍԱՀՍԿՄԱՆ ՄԻՋՈՑՈՎ ԱՆՁՆԱԿԱՆ ՏՎՅԱԼՆԵՐԻ ՄՇԱԿՄԱՆ ԵՐԱՇԽԻՔՆԵՐԸ (ՍԿԶԲՈՒՆՔՆԵՐԸ)
Ամփոփագիր
Տեսահսկման համակարգերը լայնորեն կիրառվում են անձանց կյանքի, գույքի պաշտպանության, իրավախախտումների կանխարգելման և բացահայտման, ինչպես նաև այլ օրինական շահերի պաշտպանության համար։ Միևնույն ժամանակ, տեսահսկումը կարող է հանգեցնել ֆիզիկական անձանց վերաբերյալ տվյալների ապօրինի մշակման։ Վերոնշյալ համատեքստում մի կողմից առաջանում է տեսահսկում իրականացնող անձի շահերի պաշտպանության անհրաժեշտությունը, մյուս կողմից՝ անձնական տվյալների պաշտպանության երաշխիքները պահպանելու հրամայականը։ Եթե պետական մարմինների կողմից տեսահսկման իրականացման առանձնահատկություններն արդեն իսկ կարգավորված են օրենսդրությամբ, ապա իրավունքի մասնավոր սուբյեկտների կողմից իրականացվող տեսահսկման իրավաչափությունը, որպես կանոն, հատուկ նորմերի բացակայության պայմաններում գնահատվում է անձնական տվյալների պաշտպանության ընդհանուր կանոնների հիման վրա։ Հաշվի առնելով հայաստանյան դոկտրինայում քննարկվող հարցի վերաբերյալ ուսումնասիրությունների բացակայությունը՝ սույն հոդվածի առաջին մասը կոչված է բացահայտելու տեսահսկման միջոցով անձնական տվյալների մշակման առանձնահատկությունները։ Աշխատանքի երկրորդ մասը կոչված է քննարկելու ՀՀ օրենսդրությամբ սահմանված այն երաշխիքները, որոնց վրա պետք է հիմնվի իրավունքի մասնավոր սուբյեկտների կողմից տեսահսկման միջոցով անձնական տվյալների մշակումը։ Հիմնաբառեր. տեսահսկում, անձնական տվյալ, օրինականություն, համաչափություն, թափանցիկություն։ Ամփոփագիր Տեսահսկման համակարգերը լայնորեն կիրառվում են անձանց կյանքի, գույքի պաշտպանության, իրավախախտումների կանխարգելման և բացահայտման, ինչպես նաև այլ օրինական շահերի պաշտպանության համար։ Միևնույն ժամանակ, տեսահսկումը կարող է հանգեցնել ֆիզիկական անձանց վերաբերյալ տվյալների ապօրինի մշակման։ Վերոնշյալ համատեքստում մի կողմից առաջանում է տեսահսկում իրականացնող անձի շահերի պաշտպանության անհրաժեշտությունը, մյուս կողմից՝ անձնական տվյալների պաշտպանության երաշխիքները պահպանելու հրամայականը։ Եթե պետական մարմինների կողմից տեսահսկման իրականացման առանձնահատկություններն արդեն իսկ կարգավորված են օրենսդրությամբ, ապա իրավունքի մասնավոր սուբյեկտների կողմից իրականացվող տեսահսկման իրավաչափությունը, որպես կանոն, հատուկ նորմերի բացակայության պայմաններում գնահատվում է անձնական տվյալների պաշտպանության ընդհանուր կանոնների հիման վրա։ Հաշվի առնելով հայաստանյան դոկտրինայում քննարկվող հարցի վերաբերյալ ուսումնասիրությունների բացակայությունը՝ սույն հոդվածի առաջին մասը կոչված է բացահայտելու տեսահսկման միջոցով անձնական տվյալների մշակման առանձնահատկությունները։ Աշխատանքի երկրորդ մասը կոչված է քննարկելու ՀՀ օրենսդրությամբ սահմանված այն երաշխիքները, որոնց վրա պետք է հիմնվի իրավունքի մասնավոր սուբյեկտների կողմից տեսահսկման միջոցով անձնական տվյալների մշակումը։
Հիմնաբառեր. տեսահսկում, անձնական տվյալ, օրինականություն, համաչափություն, թափանցիկություն։
DOI: https://doi.org/10.59560/18291155-2024.3-11
Հայաստանի Հանրապետության սահմանադրական դատարանի վեբկայքն ստեղծվել է Եվրոպական միության և Եվրոպայի խորհրդի կողմից՝ Գործընկերություն հանուն լավ կառավարման (ԳԼԿ II) ծրագրային ձևաչափի շրջանակներում ֆինանսավորվող և Եվրոպայի խորհրդի կողմից իրականացվող «Աջակցություն դատական բարեփոխումների իրականացմանը` Հայաստանում դատական իշխանության անկախության և արհեստավարժության ամրապնդումը» ծրագրի շրջանակներում: Հայաստանի Հանրապետության սահմանադրական դատարանի վեբկայքում ներկայացված տեսակետները որևէ պարագայում չեն կարող համարվել Եվրոպական միության և/կամ Եվրոպայի խորհրդի պաշտոնական տեսակետի արտահայտում:
Սահմանադրական դատարանի պաշտոնական կայքի վերազինումը հնարավոր է դարձել Ամերիկայի ժողովրդի աջակցությամբ՝ Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների Միջազգային զարգացման գործակալության (ԱՄՆ ՄԶԳ) ֆինանսավորմամբ իրականացվող՝ ԱՄՆ ՄԶԳ Հայաստանի Արդարադատության ոլորտի աջակցության ծրագրի շրջանակում: Կայքի բովանդակության պատասխանատուն ՀՀ Սահմանադրական դատարանն է: Կայքում տեղ գտած տեսակետները պարտադիր չէ, որ արտացոլեն ԱՄՆ Միջազգային զարգացման գործակալության կամ Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների կառավարության տեսակետները: