Top.Mail.Ru
6 փետրվարի 2023թ.

ՍԱՀՄԱՆԱԴՐԱԿԱՆ ԴԱՏԱՐԱՆՈՒՄ ՏԵՂԻ Է ՈՒՆԵՑԵԼ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՍԱՀՄԱՆԱԴՐԱԿԱՆ ԴԱՏԱՐԱՆԻ ԿԱԶՄԱՎՈՐՄԱՆ 27-ՐԴ ՏԱՐԵԴԱՐՁԻՆ ՆՎԻՐՎԱԾ ՊԱՇՏՈՆԱԿԱՆ ՄԻՋՈՑԱՌՈՒՄԸ

Սահմանադրական դատարանում տեղի է ունեցել Հայաստանի Հանրապետության սահմանադրական դատարանի կազմավորման 27-րդ տարեդարձին նվիրված պաշտոնական միջոցառումը, որին ներկա են եղել ՀՀ նախագահ Վահագն Խաչատուրյանը, ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը, ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանը, օրենսդիր, գործադիր և դատական իշխանության մի շարք ներկայացուցիչներ: 

ՀՀ սահմանադրական դատարանի նախագահ Արման Դիլանյանը  ողջունելով հյուրերին իր խոսքում նշել է, որ Սահմանադրական դատարանը, հիմնադրման օրից, անցել է ինստիտուցիոնալ զարգացման բավականին բարդ, սակայն, շատ կարևոր ճանապարհ՝ բախվելով տարաբնույթ մարտահրավերների ու խնդիրների։ «Այդ դժվարությունների զգալի մասը, իհարկե, բնորոշ էին նաև մեր հանրապետության պետական կառավարման համակարգին։ Վերջին տարիներին՝ հատկապես ԿՈՎԻԴ-19 համավարակի, 2020 թվականի սահմանադրական փոփոխությունների, Հայաստանի և Արցախի դեմ սանձազերծված 44-օրյա պատերազմի և դրան հաջորդող ժամանակահատվածում, այս դատարանի դատավորների մեծամասնության տեսլականը մշտապես եղել և մնում է անսասան՝  սահմանադրական արդարադատության միջոցով ապահովել Սահմանադրության գերակայությունը և ժողովրդավարության անշրջելիությունը Հայաստանի Հանրապետությունում»։ 

Հայաստանում սահմանադրական արդարադատության հիմքերը դրվել են 1995 թվականի հուլիսի 5-ին համապետական հանրաքվեի արդյունքում ընդունված Սահմանադրության ընդունմամբ, որն ուրվագծեց այնպիսի դատաիրավական համակարգ, որը ներառում էր նաև Սահմանադրական դատարանը։ Ի կատարումն ընդունված Սահմանադրության՝ 1995 թվականի նոյեմբերի 20-ին ՀՀ Ազգային ժողովն ընդունեց «Սահմանադրական դատարանի մասին» օրենքը, որն ստորագրվեց Հանրապետության Նախագահի կողմից 1995 թվականի դեկտեմբերի 6-ին և ամբողջականացրեց նորաստեղծ սահմանադրական մարմիների գործունեության օրենսդրական հիմքերը։

1996 թվականի փետրվարի 5-ին և 6-ին կատարվեցին Սահմանադրական դատարանի անդրանիկ կազմի անդամների նշանակումները, Ազգային ժողովում տեղի ունեցավ հանդիսավոր երդման արարողությունը, և Բարձր դատարանը պաշտոնապես սկսեց գործել 1996 թվականի փետրվարի 6-ից։ 
Սահմանադրությամբ իրենց վերապահված մանդատի բերումով սահմանադրական դատարաններն աշխարհի տարբեր կետերում, այդ թվում նաև մեր հանրապետությունում, մեծ դեր ունեն հանրային-հասարակական փոխհարաբերությունների հավասարակշռման ու զսպումների և հակակշիռների արդյունավետ համակարգերի առարկայացման գործում։ 

«Սահմանադրական դատարանի գործառութային ամենաբնորոշ հատկանիշներից մեկը, որը նրան առանձնացնում է դատական իշխանության ավանդական համակարգի մյուս մարմիններից,  թույլ է տալիս հասարակության մեջ առկա սուր հակադրությունների կարգավորումը քաղաքական հարթությունից տեղափոխել իրավական հարթություն և լուծում տալ՝ սահմանադրական արդարադատության միջոցով: Այլ կերպ՝ բացառապես իրավունքի հիման վրա և իրավական ընթացակարգերի կիրառմամբ լուծել քաղաքական բնույթի վեճերը, որոշակիորեն նպաստելով պետության ներսում առկա լարվածության թուլացմանն ու հասարակական համերաշխության վերականգնմանը: Դատարանների միջոցով քաղաքական ճգնաժամերի հաղթահարման ձևավորված և կայուն մշակույթի առկայությունը պետության ժողովրդավարական ինստիտուտների և կառույցների կայացվածության ևս մեկ ցուցիչ է, ինչը լրացուցիչ երաշխիքներ է ապահովվում ինչպես իրավունքի գերակայության, այնպես էլ`  առհասարակ պետության կայուն, բնականոն և անցնցում զարգացման համար»,- նշել է ՍԴ նախագահը։ 

Արման Դիլանյանն ընդգծել է, որ միայն վերջին տարիների ընթացքում Սահմանադրական դատարանը հանրային և պետական կարևորության մի շարք առանցքային նշանակության գործերով ստանձնել և իրականացրել է յուրահատուկ «հավասարակշռողի» իր առաքելությունը, գործնականում քանիցս ապացուցել վերոհիշյալ գործառույթի արդյունավետությունը՝ ծանրակշիռ իրավական հենք տրամադրելով այս կամ այն լուծմամբ ներպետական խնդիրների հաղթահարման համար, ինչը, իհարկե, հավելյալ պատասխանատվություն է Բարձր դատարանի յուրաքանչյուր դատավորի և աշխատակցի համար։ 

Սահմանադրական դատարանի նախագահ Արման Դիլանյանը երախտիքի ու շնորհակալության խոսք է ուղղել Սահմանադրական դատարանի անդրանիկ կազմի անդամներին և ՍԴ առաջին նախագահ Գագիկ Հարությունյանին սահմանադրական արդարադատության ձևավորման և կայացման գործում նրանց հսկայական ավանդի համար:

Բարձր դատարանի նախագահը շնորհակալություն է հայտնել նաև ՍԴ աշխատակազմի բոլոր աշխատակիցներին իրենց ամենօրյա և պատասխանատու աշխատանքը մեծ նվիրումով և հոգատարությամբ կատարելու համար։ 

Հայաստանի Հանրապետության սահմանադրական դատարանի կազմավորման 27-րդ տարեդարձի կապակցությամբ ՍԴ մի խումբ աշխատակիցների հանձնվել են հուշանվերներ։ 

Նորություններ